Przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w szczególności art. 61 ust. 1 pkt 3) i art. 61 ust. 5 tej ustawy nie wymagają od inwestora zawarcia umów z gestorami sieci i przedłożenia ich na etapie wydawania decyzji o warunkach zabudowy.
Decyzja o ustaleniu warunków zabudowy jest jedynie etapem wstępnym procesu inwestycyjnego i opiera się wyłącznie na przesłankach wynikających z art. 61 omawianej ustawy. Biorąc pod uwagę specyfikę tej instytucji prawnej, ustalanie dostępności terenu inwestycji do infrastruktury przesyłowej nie wymaga od organu prowadzącego postępowanie o ustalenie warunków zabudowy weryfikowania posiadania przez inwestora umowy z gestorami sieci, czy to zakresie rozbudowy tych sieci czy to w zakresie warunków przyłączenia planowanej inwestycji do sieci. Nawet jeśli istniejąca aktualnie infrastruktura nie jest wystarczająca na potrzeby realizacji planowanej inwestycji, wymaga przebudowy, nie ma podstaw prawnych do żądania od Inwestora przedłożenia umowy z gestorem sieci czy też odmowy ustalenia warunków zabudowy z tego powodu.
WSA w Łodzi w wyroku z dnia 24 marca 2023 roku, II SA/Łd 1022/22 podkreślił, że zagwarantowanie w drodze umowy nie jest równoznaczne z obowiązkiem legitymowania się taką umową już w momencie starania się o wydanie decyzji o warunkach zabudowy, ale posiadanie zapewnienia, że taka umowa w przyszłości zostanie zawarta. Tym samym nieuprawnione jest stwierdzenie, iż na tym etapie procesu inwestycyjnego tylko wykonanie uzbrojenia terenu zagwarantowane w drodze umowy zawartej między właściwą jednostką organizacyjną, a inwestorem gwarantuje spełnienie wymogu z art. 61 ust. 5 w zw. z art. 61 ust. 1 pkt 3) analizowanej ustawy (tak też: wyrok NSA z dnia 11 czerwca 2015 roku, II OSK 2682/13; wyrok WSA w Gdańsku z dnia 9 lipca 2020 roku, II SA/Gd 367/20; wyrok NSA z dnia 27 lutego 2019 roku, II OSK 963/17).
Przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie określają jakie konkretnie dokumenty winny być przedstawione dla wykazania, że spełniony jest warunek „wystarczającego” uzbrojenia terenu dla planowanej inwestycji. Zatem przyjąć należy, że spełnienie tego warunku może zostać zrealizowane różnymi formami (metodami) pozwalającymi wykazać, że przyszła inwestycja dysponować będzie wystarczającym uzbrojeniem terenu.
Istotne jest, aby z przedkładanych dokumentów wynikało, że technicznie i prawnie możliwe jest uzbrojenie w przyszłości terenu inwestycji w sposób wystarczający do jej realizacji. Zamieszczane przez gestorów sieci w wydawanych dokumentach (informacjach przyłączeniowych) zastrzeżenia co do konieczności spełnienia dodatkowych warunków do tego, aby istniała możliwość przyłączenia planowanej inwestycji do sieci, nie oznaczają, że inwestycja ta nie ma wystarczającego uzbrojenia. Takie zastrzeżenia mają jedynie na celu uniknięcie ewentualnych roszczeń inwestorów w przypadkach niespełnienia szczegółowych warunków przyłączenia. Kwestia spełnienia tych dodatkowych warunków może być rozpatrywana dopiero na dalszym etapie procesu inwestycyjnego. Dla uzyskania warunków przyłączenia i zawarcia umowy o przyłączenie, wymagane jest przedłożenie przez inwestora decyzji o warunkach zabudowy, co powoduje, że nie jest możliwe uzyskanie tych dokumentów na etapie starania się o uzyskanie warunków zabudowy.
Na powyższe wskazał m.in. WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 24 marca 2023 roku, I SA/Po 2/23, który przyznał rację skarżącej, iż z art. 61 ust. 1 pkt 3 UPZP nie można wywieść obowiązku, aby wnioskodawca wykazał, że wykonane zostanie przyłącze pozwalające na przesyłanie energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej. Przepis powyższy wymaga jedynie, aby istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu, z uwzględnieniem ust. 5, było wystarczające dla zamierzenia budowlanego. Warunek powyższy jest spełniony, gdyż z pisma spółki wynika, że istnieje możliwości dostarczenia energii elektrycznej, przy czym w piśmie tym zastrzeżono jednocześnie, że nie jest to równoznaczne z możliwością przyłączenia inwestycji do sieci (tzw. źródła wytwórczego). Zastrzeżenie to zostało poczynione, aby uniknąć ewentualnych roszczeń w przypadku, gdyby inwestor nie spełnił warunków przyłączenia. Dla uzyskania warunków przyłączenia i zawarcia umowy o przyłączenie, wymagane jest przedłożenie przez inwestora decyzji o warunkach zabudowy, co powoduje, że nie jest możliwe uzyskanie tych dokumentów na etapie starania się o uzyskanie warunków zabudowy. Kwestia może być rozpatrywana dopiero na dalszym etapie procesu inwestycyjnego, jak również będzie przedmiotem analizy inwestora, gdyż brak możliwości przyłączenia elektrowni do sieci niewątpliwie spowoduje odstąpienie od planowanej inwestycji.
Skoro etap ustalania warunków zabudowy jest wstępnym etapem realizacji inwestycji, zbyt rygorystycznym byłoby wymaganie, by już na tym etapie inwestor dysponował umową z gestorem sieci określającą warunki rozbudowy sieci czy też warunki podłączenia inwestycji do sieci.