Jest do akt administracyjny wydawany w przypadku, gdy na terytorium gminy nie został uchwalony Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego (dalej „MPZP”). W takim przypadku zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. 2022, poz. 503 ze zm., dalej jako „Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym”), wydawana jest Decyzja WZ dla Inwestycji zmierzających do zmiany zagospodarowania terenu, polegających na budowie obiektu budowlanego lub wykonaniu innych robót budowlanych, a także zmianie sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.
Zgodnie z przepisem art. 4 ust. 2 wyróżnia się:
- decyzję o lokalizacji inwestycji celu publicznego, która wydawana jest dla inwestycji celu publicznego;
- decyzję o warunkach zabudowy, która wydawana jest dla inwestycji zmieniających zagospodarowanie terenu i innych inwestycji.
Decyzję WZ wydaję wójt, burmistrz albo prezydent miasta po uzgodnieniu z organami, które zostały wskazane w art. 53 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i uzyskaniu uzgodnień lub decyzji, które wymagane są w odrębnych przepisach. Wyjątkiem są inwestycje na terenach zamkniętych, dla których Decyzję WZ wydaję właściwy miejscowo Wojewoda.
Wydanie Decyzji WZ wymaga spełnienia poniższych warunków, które muszą zostać spełnione łącznie:
- co najmniej jedna działka sąsiednia, która ma dostęp do tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób umożliwiający określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu;
- teren inwestycji ma dostęp do drogi publicznej;
- istnieje lub została zaprojektowana sieć uzbrojenia terenu i jest wystarczająca do zamierzenia inwestycyjnego;
- teren inwestycji nie wymaga uzyskania zmiany przeznaczenia gruntów leśnych lub rolnych na cele nierolnicze i nieleśne;
- decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi.
Wydana Decyzja WZ musi zawierać:
- linię zabudowy;
- wielkość powierzchni zabudowy w stosunku do powierzchni działki albo terenu;
- szerokość elewacji frontowej;
- wysokość górnej krawędzi elewacji frontowej, jej gzymsu lub attyki;
- geometrii dachu.
Decyzja WZ może zostać wydana dla więcej niż jednego wnioskodawcy oraz może zostać przeniesiona na inne podmioty. Wydanie Decyzji WZ nie zobowiązuję wnioskodawcy do uzyskania prawa do terenu inwestycji, ani nie ma wpływu na prawa innych podmiotów do terenu.